Hore motho kapa sehlopha se fihlele sepheo, se tlameha pele ho tseba dintlha tsa motheo mabapi le mokgatlo. Mokgatlo o bolela mekgwa ya ho hlophisa dintho le diketso ho tlisa seo motho kapa sehlopha se se batlang.

Polelo e bonolo mabapi le mokgatlo ke hore o na le morero wa ho etsa hore moralo e be wa nnete. Ntho ya sebele ke ntho ya nnete, eseng ntho eo motho a e nahanang feela.

Mokgatlo ha se mokgwa wa feshene o se nang morero—ke hore tsamaiso ya kgokahano. Molao wa kgokahano ke sistimi e rarahaneng ya melao le ditshebetso kahare ho sehlopha e dumellang batho ho qoba boikarabello le ho thibela dintho ho etsahala. Batho ba tla leka ho tlosa dihlopha le mebuso e kang ena hobane di tlisa feela dintho tse kang tlhahiso e tlaase, lekgetho le phahameng le taolo e ngata e kenang tseleng ya ba lekang ho hlahisa.

Hape, mokgatlo ha se feela tsela ya batho ba bang ya ho leka ho ba bohlokwa ho feta batho ba bang. Ha seo se ka etsahala, se ka fella ka ho thibela ba lekang ka botshepehi ho hlophisa mosebetsi ho eketsa tlhahiso.

Sebakeng seo, hore o be molemo e be o tshwarellang, mokgatlo o tlameha ho dumellana le tlhaloso ya ho etsa hore moralo e be wa nnete.

Leha baeta-pele ba mmalwa ba kgopo haholo ba dihlopha le mekgatlo ba sa batle ntlafatso bakeng sa batho ba bona, boholo ba batho bohle ka dihlopha, mekgatlo le mebuso ba batla maemo a ntlafaditsweng a dibaka tsa bona. Mehlala e jwalo e ka kenyelletsa dijo tse ngata, ho lefa haholwanyane kapa meaho e metle ho phela le ho sebetsa ho yona. Ha e le hantle, dintlafatso di bolela ho feta le ho feta seo motho a nahanang hore se ka ba setle se be le molemo ho yena le ho ba lelapa la hae, jwalo ka thuto e ntle le mesebetsi, dibaka tse hlwekileng tsa boahelani ho dula le dirapa tse ntle tseo bana ba ka bapalang ho tsona. Sena se kenyelletsa ka tlase ho seo ka kakaretso se nkwang se le sebe, jwalo ka ntwa, tlolo ya molao le dithethefatsi.

Mananeo ao batho ba bangata ba a amohelang le ho a tshehetsa a kenyelletsa tse ngata tse ntle le tse nnyane tse mpe. “Dijo tse eketsehileng, malwetse a fokolang,” “meaho e metle e eketsehileng, matlo a tlhokomelo e tlase a fokotsehileng,” “nako e lokolohileng e eketsehileng, mosebetsi o fokotsehileng,” “mesebetsi e mengata e metle, ho hloka mosebetsi ho fokotsehileng” ke mananeo a bohlokwa le a amohelehang.

Empa ho ba le lenaneo feela ho ntse ho ka bolela ho hloleha. Ka mefuta yohle ya mabaka, mananeo a ka hloleha ho fihlella dipheo tsa ona. Lenaneo le leholo haholo. Ha se hangata le nahanwang e le le lakatsehang. Ha le hlokehe ho hang. Le ne le tla ruisa ba mmalwa feela. Sena se ka bonahala e le mabaka a etsang hore mananeo a se ke a etswa. Empa lebaka la sebele ke ho hloka tsebo ya mokgatlo.

Le ha lenaneo le ne le le leholo haholo kapa le amoheleha ho ba bang, kapa leha le sa hlokwe, le ntse le ka etswa. Lenaneo lefe kapa lefe le ka etswa mme la tlisa seo le lokelang ho se etsa haeba le hlophisitswe hantle.

Ha se hore ditoro tsa batho ha dia lekana. Ke hore batho ha se kamehla ba nang le tsebo yohle ya ho tsebahatsa ditoro tseo hore di phethahale.

Dintho tse lokelang ho sebetswa bakeng sa hore botsamaisi bo botle (diketso tse kenyelletsang ho tsamaisa kapa ho hlophisa ofisi, mokgatlo kapa ketsahalo e itseng) bo etsahale ke tsena:

1. Ho boloka khamphani kapa naha e ntse e tswela pele.

2. Ho etsa hore moralo e be wa nnete.

Haeba o ne o ena le dikarolo tsa mantlha tsa sehlopha, mokgatlo kapa naha, jwalo ka mobu, batho kapa disebediswa, o tla hloka mokgwa wa tsamaiso hore feela o e hlokomele.

Kahoo (1) le (2) kahodimo di fetoha feela (2)—ho etsa hore moralo e be ntho ya nnete. Moralo o lokelang ho etsahala ke ho boloka khampani kapa naha e ntse e tswela pele. Ha ho na khamphani kapa naha e tswelang pele ntle le ha batho ba sebeletsa ho e boloka e le teng. Kahoo mekgwa ya tsamaiso, ho sa tsotelehe e bonolo hakae ebile e le ya mantlha, eya hlokahala ho boloka sehlopha se seng le se seng se qhobeha.

Ha tshebetso yohle ya tsamaiso e lahleha kapa e lebalwa, ho ka etsahalang ka lebaka la ntwa kapa diphetoho mmusong, ka mohlala, sehlopha se ka putlama ntle le haeba mofuta o mong wa tsamaiso o nka sebaka sa yona.

Ho fetola hlooho ya lefapha kapa mookamedi kapa esita le mmusi ho ka senya karolo kapa sehlopha kaofela hobane tsamaiso ya kgale ha e sa tsejwa kapa eya lebalwa. E kanna ya se hlole e sebediswa mme le sistimi e ntjha ha e utlwisiswe. Ho fetiswa kgafetsa (ho fetola batho ho tloha mosebetsing o mong ho ya ho o mong) ka hara khamphani kapa naha ho ka boloka sehlopha sohle se le senyane, ebile se ferekane. Lebaka ke hobane phetisetso ena e senya mofuta o mong le o mong wa tsamaiso o neng o ka ba o teng.

Ka mabaka ana, ho bohlokwa ho tseba taba ya mantlha ya mokgatlo.

Le ha sehlopha se ka itshireletsa kgahlanong le koduwa ​​e itseng e se sokelang, sehlopha se ntse se tlameha ho rera. Mohlala, mohlomong sefefo se matla se lebile toropong, kahoo baetapele ba toropo ba tlameha ho rera hore na ba ka thusa batho jwang hore ba bolokehe. Hang ha moralo o se o lokisitswe, o tlameha ho kenngwa tshebetsong ka ho bula dikolo le dikereke moo batho ba ka dulang ho fihlela sefefo se fedile kapa ka ho ba le diphatlalatso tsa seya-le-moya tse bolellang batho hore ba tlohe sebakeng seo matsatsi a mmalwa.

Meralo e meng e ka ba bonolo haholo. Nka ka mohlala, ha masole a sera a hlasela qhobosheane (moaho o moholo o hahilweng ka marako a tiileng ho sireletsa batho le masole). Qhobosheane e tlameha ho sireletswa, ​​hona ho kenyelletsa ho theha le ho etsa moralo, leha e le taelo feela ya ho “Sututsa mabotho a sera a ntseng a nyoloha leboteng la borwa.”

Taelo e jwalo ke ditholwana tsa meralo e bonolo le ho potlakela ho bona. Ho sireletsa lebota le ka borwa ho etsahala ka tsela e nngwe ya tsamaiso, le haeba e le diofisiri feela tse utlwang taelo le ho sutumetsa banna ba tsona leboteng le ka borwa.

Khamphani e kolotang tjhelete e ngata le yona e tlameha ho etsa moralo. Moralo wa bona o tlameha ho rarolla mokgwa wa ho lefa batho bao ba ba kolotang tjhelete. Ebe ba tlameha ho nahana hore na ba bolella batho bao jwang hore tjhelete e tla kgutlisetswa ho bona neng. Moralo wa mofuta ona o tla fa khamphani nako e lekaneng ya ho etsa tjhelete eo ba e hlokang.

Hangata baeta-pele ba mebuso ba tshepisa batho hore ba tla etsa dintho tse ntle. Empa ha dintho tsena di sa etsahale, baetapele ha ba leke, jwalo ka ha batho ba bangata ba dumela, ho qoba ho etsa seo ba se tshepisitseng kapa ho leka ho thetsa batho. Ha e le hantle ha ba kgone ho sebedisa ditshepiso tsa bona, eseng hobane ditshepiso tsena di le kgolo haholo, empa hobane baetapele ba bangata ba mmuso ba ka tseba ho hong ka mmuso empa eseng haholo ka tsamaiso. Kahoo ha ba na tsebo ya mokgatlo ho etsa hore meralo ya bona e be ya sebele.

Ho batho ba bang, ho bonahala eka ho lora ditoro tse ntle ho lekane. Hobane feela ba e lora, ba ikutlwa eka e lokela ho etsahala. Ba teneha haholo ha sena se sa etsahale. Ditjhaba ka kakaretso, dikgwebo le dihlopha di tswetse pele ka dilemo tse ngata le dibaka tsa bona ka pherekano le ho hloka taelo hobane ditoro le meralo ya bona ya mantlha e sa ka ya eba ntho ya nnete.

Hore na motho o rala dipheo tse kgolo, jwalo ka mesebetsi e mengata le tjhelete e eketsehileng bakeng sa toropo eo a dulang ho yona, kapa ho hong ho honnyane, jwalo ka ho lokisa ntlo ya hae, meralo e ke ke ya etsa se hlokahalang haeba ho na le tlhokahalo ya tsebo ya tsamaiso.

Leha motho a sa tsebe ka dintlha tsa botekgeniki kapa ho tla ka tjhelete eo a e hlokang, leha a sa kgone ho etsa hore ba bang ba latele ditaelo tsa hae, le haeba meralo ya hae e sa hlaka hantle ebile e sa nahanisiswa hantle—ha ho na e nngwe ya tsena e leng dithibelo tsa nnete dipakeng tsa moralo le nnete.