Hoe je omgaat met
Geruchten en Fluistercampagnes
Er kunnen momenten zijn waarop je reputatie (hoe anderen over je denken) wordt geschaad door ongunstige geruchten. Het gevolg hiervan zou zijn dat andere mensen een onjuist idee over jou krijgen en ze zich dan wellicht niet meer in overeenstemming met je voelen. In hun visie ben je minder reëel dan je was voordat ze slechte dingen over je hoorden. Dus je omgang met anderen kan minder vriendelijk worden.
Goede public relations wordt verondersteld “kundige verrichtingen op een goede manier bekendgemaakt” tot stand te brengen. Maar als iemand onjuiste en schadelijke geruchten over je verspreidt, zou dat resulteren in het tegenovergestelde, wat “slechte verrichtingen op een onjuiste manier bekendgemaakt” zou zijn.
Neem maar eens een restaurantmanager die leugens vertelt aan zijn klanten over het nieuwe restaurant dat net aan de overkant van de straat is geopend. Hij zegt dat ze lagere prijzen hebben omdat ze goedkopere en minder gezonde ingrediënten kopen en dat hun voedsel mensen dus ziek kan maken. Dit is niet waar en het verspreidt onjuiste geruchten over het andere restaurant.
Soms kan iemand proberen de onjuiste geruchten te negeren die iemand over hem aan het verspreiden is. Misschien accepteert hij dat als onderdeel van het leven en denkt hij dat dit gewoon is zoals het is en dat de menselijke aard nu eenmaal niet te vertrouwen is. Of hij kan hard hebben geprobeerd zijn reputatie te verdedigen. Maar als hij niet de vaardigheden had om met public relations om te gaan, zouden zijn ontkenningen de dingen misschien alleen maar slechter hebben gemaakt.
Laster (onware gesproken of geschreven uitspraken die iemand schade berokkenen) overkomt niet alleen beroemdheden en andere bekende mensen. Geruchten en leugens kunnen het leven in elke groep zeer onaangenaam maken.
Wat doe je dan als je gevaar loopt door zulke aanvallen op je goede naam of de naam van je groep of bedrijf?
Er zijn standaard public relations oplossingen voor dit probleem die je zou moeten kennen en die je, als dit soort probleem zich ooit voordoet, zou moeten toepassen. Het zijn standaard oplossingen omdat de acties heel goed zijn en ze je keer op keer kunnen helpen te bereiken wat je van plan bent. En in dit geval wil je de goede reputatie van je groep, je bedrijf of van jou persoonlijk herstellen.
Ten eerste is het belangrijk om te begrijpen waar je mee te maken hebt.
“Zwarte propaganda” is de term die wordt gebruikt om de methoden te beschrijven die worden gebruikt om de reputatie van personen, bedrijven of naties kapot te maken of het vertrouwen daarin. Met zwarte wordt kwaadaardig of denigrerend (beledigend of een gebrek aan respect uitdrukkend) bedoeld en propaganda betekent beweringen of ideeën uitdragen om mensen te beïnvloeden (een effect hebben op iets of de conditie ergens van veranderen) om op een bepaalde manier te denken.
Met de techniek (methode) van zwarte propaganda wordt geprobeerd om de reputatie van een persoon, bedrijf of natie dusdanig te verlagen dat ze met “algemene instemming” van de meerderheid van de mensen in het betrokken gebied, alle rechten worden ontzegd. Het is daarna mogelijk de persoon, het bedrijf of de natie met een kleine aanval kapot te maken, als dit al niet door de zwarte propaganda is gebeurd.
Er is geen effectieve of eenvoudige methode geweest om het gebruik van zwarte propaganda te stoppen. De ellende en kosten van rechtszaken wegens laster (onware gesproken of geschreven uitspraken die iemand schade berokkenen) zorgen ervoor dat iedereen een potentieel doelwit is van een dergelijke campagne.
Je hoeft alleen maar een vijand te hebben. En er zijn maar weinig mensen in de geschiedenis te vinden die geen vijanden hadden.
Er zijn mensen in verschillende delen van de samenleving die niet veel begrijpen en die plezier beleven aan het vertellen van lasterlijke (onware en schadelijke) geruchten aan andere mensen, die deze geruchten op hun beurt verspreiden aan anderen. In een samenleving met veel ongeletterden (mensen die niet kunnen lezen) of mensen die slechts een paar woorden begrijpen, is een heleboel kennis niet beschikbaar voor hen en zij begrijpen niet veel van wat er tegen hen wordt gezegd.
Dit is niet alleen een probleem met ongeletterde mensen.
Wat ze niet begrijpen, vullen ze in door gewoon dingen te verzinnen die in feite niet hebben plaatsgevonden. Zulke mensen luisteren niet alleen naar laster, maar verdraaien deze ook en maken het nog erger. Op deze manier kan een gerucht dat niet op feiten is gebaseerd in de maatschappij de ronde doen.
Wanneer veel van dergelijke geruchten de ronde doen en maar door blijven gaan, kun je vermoeden dat er sprake is van een “fluistercampagne”. De term “fluistercampagne” betekent een op georganiseerde wijze verspreiden van ongunstige geruchten over een persoon. De term komt van het idee van een wind die een slechte invloed lijkt te hebben waar die waait en geen enkele bron lijkt te hebben.
Zwarte propaganda maakt gebruik van de bereidheid van zulke mensen om leugens door te geven en ze zelfs nog erger te maken.
Veel zwarte propaganda is brutaler en verschijnt openlijk in onverantwoordelijke of in het geheim gecontroleerde kranten en radio- en televisiezenders.
Maar zelfs nadat een slecht verhaal is gepubliceerd of op radio- of televisie is uitgezonden, wordt er door zwarte propagandisten toch nog gerekend op de “fluistercampagne” om de laster verder bekend te maken in de samenleving.
Daarom loopt iedereen gevaar.
Je kunt gaan vrezen dat er slechte dingen over jou, je groep of bedrijf worden gezegd. Als het erop lijkt dat een fluistercampagne op jou is gericht, kun je de neiging hebben je terug te trekken, minder actief te zijn en minder naar buiten gericht te zijn.
Dit geldt ook voor bedrijven en zelfs naties.
Daarom kun je, als je niet weet hoe je zo’n aanval moet aanpakken, in feite nogal ongelukkig en ziek worden gemaakt.
De Wet van de Ontbrekende Gegevens
Er is een natuurwet (stellingen of feiten die zijn gebaseerd op observatie) aan het werk, die jammer genoeg in het voordeel van zwarte propaganda werkt.
WAAR GEGEVENS NIET BESCHIKBAAR ZIJN, ZULLEN MENSEN ZE ZELF VERZINNEN.
Ontbrekend betekent dat er iets is weggelaten of niet is genoemd of opgenomen, dat wel het geval had moeten zijn.
Een vacuüm (compleet lege ruimte) heeft de neiging zichzelf op te vullen. Oude filosofen zeiden dat “de natuur een vacuüm verafschuwt (er een hevige afkeer aan heeft)”. Wat er in feite gebeurt, is dat de omringende druk een gebied zonder druk binnenstroomt.
Dit is ook van toepassing bij een persoon, bedrijf of natie. Zo werkt het:
Wanneer leugens over iemand worden verteld, kan hij zich terug willen trekken en er niet over willen praten. Dit heeft de neiging om steeds meer problemen en slecht nieuws aan te trekken. De persoon wil dan geen nieuws of informatie naar buiten brengen die de leugens zouden kunnen stoppen. Als gevolg daarvan, begint hij voor anderen een mysterie te worden. Mensen kunnen dan informatie gaan verzinnen omdat ze die niet van de persoon zelf te horen krijgen.
Dit geldt voor personen, bedrijven of naties.
Dit is het moment waarop public relations echt noodzakelijk wordt.
In wezen is public relations de kunst (vaardigheid of bekwaamheid) om kundige verrichtingen op een goede manier bekend te maken.
Het is een fatale denkfout om te denken dat kundige verrichtingen voor zich spreken. Dat doen ze niet. Ze moeten bekend worden gemaakt. Ze moeten op grote schaal worden gepromoot en bekend worden gemaakt.
Dit is wat public relations is en waarom het bestaat – om dat vacuüm van ontbrekende gegevens op te vullen. Wanneer iemand zich midden in een zwarte-propaganda-campagne bevindt, zijn normale communicatiekanalen (manieren van communiceren, zoals kranten, radio of televisie) vaak niet voor hem toegankelijk. De pers zal geen positieve verhalen uitbrengen, want de zwarte-propaganda-campagne gebruikt de media om de leugens en onjuiste informatie te verspreiden. Iedereen die denkt dat de media hen zal helpen is gek, want de media werkt voor de mensen die het geld en de macht hebben en die de reputatie van de persoon die wordt aangevallen door de zwarte-propaganda-campagne kapot willen maken.
Uitspraken van “autoriteiten”, zoals het slechte nieuws en de leugens die in de media naar buiten worden gebracht, voorkomen dat de waarheid bekend wordt gemaakt. Daarom moeten public-relations-mensen, wanneer ze zwarte propaganda moeten aanpakken, zeer bekwaam zijn in wat ze doen.
De Aanpak
Wanneer je geen strijd voert tegen zwarte propaganda, is public relations een fluitje van een cent.
Je zou een verslaggever kunnen inhuren die aan de slag gaat om ideeën te bedenken en persberichten uitstuurt. Daarom wordt vaak gedacht dat verslaggevers public-relations-mensen zijn, wat ze dus niet zijn.
Wanneer er echter een zwarte-propaganda-campagne tegen je gaande is, worden je nieuwsberichten verdraaid of geweigerd en daarmee houdt het dan op.
Er komt bij de kunst van public relations veel meer kijken.
Hier volgen een paar van de regels die van toepassing zijn:
Vul het vacuüm op
Stop om te beginnen met je terug te trekken. In public relations is zonder enige twijfel bewezen dat zwarte propaganda het best wordt aangepakt door informatie naar buiten te brengen. Zwijgen mag dan wel dapper of eerbaar lijken, maar in public relations is het dodelijk.
Gewoon iets ontkennen is niet erg effectief, omdat dat ook tegen je kan worden gebruikt als een soort van bevestiging dat de leugen echt waar was. Als er bijvoorbeeld ongunstige geruchten over een persoon zijn verspreid die zeggen dat hij niet zou moeten worden aangenomen omdat hij last heeft van driftbuien ten opzichte van andere medewerkers, zou de persoon het waarschijnlijk moeilijk vinden om anderen zover te krijgen dat ze hem geloven als hij dat alleen maar ontkent door te zeggen: “Nee, ik heb geen driftbuien ten opzichte van mijn collega’s.”
Het is niet nodig om problemen aan te kondigen of te verspreiden, zoals iedereen op je kantoor of in je groep over wat slecht nieuws te vertellen. Dat moet je nooit doen. In feite creëren public-relations-mensen vaak de problemen door dit punt te overtreden.
Vat dit echter niet op als “zwijgen is goud”. Je moet naar een veilige omgeving gaan en zeggen wat je te zeggen hebt.
Maak gebruik van elk communicatiekanaal dat maar mogelijk is, zoals tv, radio, tijdschriften, nieuwsbrieven, groepsbijeenkomsten, openbare evenementen, presentaties,
Wat je ook moet weten is dat je niet op hetzelfde onderwerp moet blijven waarop je wordt aangevallen.
Hier is een voorbeeld van vrijuit spreken zonder de onjuiste informatie te ontkennen, aangezien ontkennen het effect zou hebben van het laten lijken alsof het waar is. Reageer in plaats daarvan met een weerlegging, een verklaring die bewijst dat de andere uitspraak verkeerd of onjuist is:
BEWERING: “Ik las dat de firma waar je werkt vorige maand failliet is gegaan.”
WEERLEGGING: “Mijn hemel. Vertel mij wat! Als we niet onder dat contract met dat andere bedrijf waren uitgekomen, zouden we inderdaad failliet zijn gegaan. Er was een knetterende ruzie in de directiekamer. Maar De Bruin heeft gewonnen. Hij zei: ‘Ik verrek het om dit te tekenen!’ Blies bijna de directeur zijn kop eraf met zijn geschreeuw. Ze vlogen elkaar flink in de haren. Het schijnt dat we ergens nog een potje van 80 miljoen achter de hand hebben en De Bruin heeft dat onder zijn hoede en hij wil er nog geen stuiver van uitgeven.”
De persoon die het gerucht ter sprake bracht, heeft nu besloten dat je toch niet failliet bent gegaan. Hij heeft gegevens gekregen. Het vacuüm is opgevuld met een verhaal van ruzies tussen leidinggevenden en 80 miljoen aan reserves.
Ontzenuw Onjuiste Gegevens
Dit is waar je volledig de onjuiste bewering ontzenuwt met behulp van documenten of demonstratie. Je moet een kit (een verzameling documenten) hebben of in staat zijn iets aan te tonen of iets hebben om te laten zien. Hier volgt een voorbeeld:
BEWERING: “Ik heb gehoord dat jullie problemen hebben met de Gemeentelijke Gezondheidsdienst.”
WEERLEGGING: “Hier is ons onlangs uitgegeven gezondheidscertificaat, en een aanbevelingsbrief van de Gemeentelijke Gezondheidsdienst.” Laat het certificaat en de brief zien.
Het resultaat van deze actie is dat de persoon die hem het gerucht vertelde, niet langer geloofwaardig is en niet vertrouwd kan worden.
Wanneer iemand met de een of andere bewering komt waarvan je kunt aantonen dat die onjuist is, zoek dan uit wie hem dit heeft verteld, zodat je zijn aandacht op die persoon richt, en dan geef je je reactie die bewijst dat het een leugen is.
BEWERING: “Ik hoor dat je helemaal niet getrouwd bent met de man met wie je samenwoont.”
WEERLEGGING: “Wie heeft je dat verteld?”
SPREKER: “Dat ben ik vergeten.”
WEERLEGGER: “Nou, als je het je herinnert dan zal ik je bewijzen dat het onzin is.”
SPREKER: “Nou, het was een man ...”
WEERLEGGER: “Wie?”
SPREKER: “Jan Koopmans.”
WEERLEGGER: “Goed. Hier heb je mijn trouwboekje. Wie is eigenlijk die Jan Koopmans?”
Nu is Jan Koopmans het mysterie. Waarom liegt hij? Waarom vertelt hij leugens over jou? Heeft hij op de een of andere manier voordeel van het verspreiden van deze leugens?
Als je geen document hebt, maar er wel aan kunt komen, kun je zeggen: “Als jij me de naam van degene geeft die je dat heeft verteld, dan zal ik de volgende keer dat ik je zie, je over dit geval iets zeer interessants laten zien.”
En zorg ervoor dat je het document vindt en hem weer ontmoet.
Er zijn wel een miljard variaties.
Iemand zegt tegen je: “Het kan niet vliegen.” Je laat het dan vliegen. Iemand zegt tegen je: “Het is er zo leeg als wat.” Je laat hem zien dat het vol zit.
Waar het hier om gaat, is bewijs; in welke vorm dan ook.
Je vecht alleen argumenten aan waarvan je kunt bewijzen dat ze onjuist zijn en je laat in een gesprek de rest voor wat het is.
Ontzenuw Ieder Gerucht
Ontkenningen bewijzen is bijna onmogelijk. Bijvoorbeeld: “Hoe weet ik dat je niet werkt voor de CIA (Amerikaanse Centrale Inlichtingendienst)?” Hoe kun je dat nu bewijzen? Je kunt geen penning van de Russische geheime politie tevoorschijn halen, want dat zou net zo erg zijn. Niemand schreef ooit een document: “Piet Smit is geen lid van de CIA.” Daarnaast zou dat ook nutteloos zijn, want het is een ontkenning. Wie zou het geloven?
In een enkel geval zal echter het gewoon zeggen, “Dat doe ik niet”, wel werken.
Maar het juiste antwoord op een ontkenning, iets waarvoor je geen bewijsmateriaal kunt laten zien dat het niet het geval is, is om “het vacuüm op te vullen” door te spreken over al je kundige verrichtingen.
En af en toe kun je een ontkenning bewijzen. Als je van drugssmokkel wordt beschuldigd, zou je kunnen laten zien dat je lid bent van een groep die zich inzet tegen het gebruik van drugs. De uitspraak die bewijst dat iets een leugen is, moet aannemelijk zijn, wat betekent dat het geloofwaardig is en als waar kan worden aangenomen.
Er zijn miljoenen verschillende manieren waarop je dit kunt toepassen om te bewijzen dat iets niet waar is. Het belangrijkste punt is natuurlijk om niet te zijn wat er van je gezegd wordt. Dat wil zeggen, dat je feitelijk niet hebt gedaan waar je ook maar van wordt beschuldigd. En je moet in staat zijn om dat snel te bewijzen.
Ga door met het Opvullen van het Vacuüm
Het is heel belangrijk dat je doorlopend kundige verrichtingen aflevert en elk materiaal dat het goede nieuws over je activiteiten verspreidt eruit krijgt.
Je moet voorzien in flyers, brochures, persberichten, je eigen krantje en tijdschrift – deze en nog veel meer – samen met de informatie die de eigen identiteit laat zien, alles wat nodig is om jouw activiteiten begrepen te laten worden en bekend te maken.
Door deze brochures en andere materialen uit te delen of te gebruiken, maak je je eigen kundige verrichtingen bekend.
En je moet ook kundige verrichtingen doen. Je moet door je kundige verrichtingen en acties op zijn minst opvallen.
Er moet dus een voortdurende en waarheidsgetrouwe stortvloed (grote, aanhoudende stroom) van public-relations-materiaal worden uitgestuurd. Dit materiaal moet vakkundig de juiste informatie communiceren die bekend moet worden gemaakt.
Dan is er op een dag geen vijand meer.
En je reputatie is heel goed.
Er kunnen misschien nog andere aanvallen komen, maar nu kun je ze bestrijden als kleine brandjes en niet als een heel bos dat in brand staat.
Je kunt zien dat zwarte propaganda een verborgen aanval is met gebruik van laster en leugens in een poging de reputatie van een persoon, bedrijf of natie te verzwakken of kapot te maken.
Dat een persoon (of groep of land) moet worden verdedigd wanneer er ongunstige geruchten worden verspreid, laat zien dat er wel iets goeds moet zijn. Gewoonlijk zijn het alleen de volledige criminelen en mensen of groepen waar niemand iets positiefs over kan zeggen, die niemand hebben om in hun verdediging te spreken.
Je hoeft niet perfect te zijn om zo’n aanval te weerstaan, maar het helpt natuurlijk wel.
Maar zelfs al zou je perfect zijn, dan nog zou dat geen verdediging zijn. Zulke aanvallen waren gericht tegen bijna alle heiligen in de geschiedenis. En de meesten van hen zijn erdoor omgekomen.
De echte oplossing om alle geruchten of fluistercampagnes aan te pakken en om je kundige verrichtingen bekend te maken, bestaat uit het bekwaam toepassen van de methoden van public relations.
Om in iets vakkundig te zijn, moet je er verstand van hebben, er bedreven in zijn en het doen.