PTS Handling
Ho fumana sephetho ha o sebetsana le Mohlodi o ka Behang Mathata (PTS) o hokahaneng le Motho ya Hatellang, ho na le dintlha tse pedi tsa bohlokwa tseo o lokelang ho di utlwisisa le ho tseba hore ke nnete:
1. Ho kula hohle ka tekanyo e kgolo kapa e fokolang le diphoso tsohle tse lebisang ho hloleheng di hlaha ka kotloloho mme di tswa ho boemo ba PTS feela.
2. Ho fedisa boemo bona ho hloka diketso tse tharo tsa mantlha:
a. Utlwisisa theknoloji ya boemo. Theknoloji e bolela mekgwa ya ho sebedisa tsebo ya bonono kapa saense—tsela ya ho etsa ho hong, ho fapana le ho tseba feela ka bonono kapa saense ka boyona.
b. Sibolla. Ho Sibolla ho bolela ho ithuta kapa ho fumana ho hong.
c. Sebetsana kapa o ikgakolle ho Motho ya Hatellang. Ho sebetsana ho bolela ho sebetsana le bothata hore e se hlole e ba bothata, mme ho ikgakolla ho bolela ho fedisa kopano mme ho se be le puisano le motho e mong.
Haeba o kopuwa ho sebetsana le motho ya nang le PTS, o ka etsa jwalo habonolo—habonolo haholo ho feta kamoo o ka kgolwang. Ho nahana hore ho na le theknoloji e nngwe kapa hore melao e mmedi e kahodimo ha e sebetse kamehla ke sona se ka o thibelang ho sebetsana le motho ya nang le PTS. Nako eo motho ya lekang ho sebetsana le motho ya nang le PTS a kgodiswang hore ho na le maemo a mang, mabaka kapa theknoloji ka ntle le ho tse thathamisitsweng kahodimo, o lahlehile hanghang mme o tla lahlehelwa ke papadi mme a se fumane (fumana) diphetho.
Ha se hangata motho wa PTS a nang le bofokodi ba kelello. Bofokodi ba Kelello bo bolela ho ba kotsi mmeleng le kelellong ho ba mo potileng. Empa batho bohle ba nang le bofokodi ba kelello ke PTS, le ha ekaba ho bona feela, ho bolelang hore ba ka iketsa ho hong ho ka ba ntshang kotsi.
Dingaka le ditsebi tse ding tsa bophelo bo botle di dula di bua ka “kgatello ya maikutlo” e bakang bokudi. Ka lebaka la ho hloka theknoloji e felletseng, ha ba na mohopolo le ha ele o monnyane hore hona ke lona lebaka leo motho a ka kulang kapa a tswa kotsi ka lona. Ba nahana feela hore sena e ka nna ya eba nnete. Baa hlokomela hore kgatello ya maikutlo e ka tlisa malwetse le dikotsi tse fapaneng, empa ha ba na theknoloji ya ho sebetsana le yona. Re na le yona.
Ntho ee e bitswang “kgatello ya maikutlo” ke eng?
Motho ya tlasa kgatello ya maikutlo o hlile o tlasa kgatello.
Haeba kgatello eo e fumaneha mme motho a sebetsana kapa a kgaohana le mohlodi wa kgatello, kgatello ya maikutlo e ya fela ebe bokudi boo a leng ho bona bo a fola.
Hangata motho ha a utlwisise bophelo hantle hoo a ka kgonang ho lemoha se mo etsahallang. O ferekane. O dumela hore bokudi ba hae kaofela ke karolo ya bophelo, hore o kula feela hobane wa kula!
Empa se hlileng se etsahetse ke hore, ka nako e nngwe, ho ile ha etsahala ntho e nngwe e neng e mo etsa hore a fellwe ke matla, a se itshepe ebile a se thabe, mme seo se ile sa etsa hore a kule habonolo.
O ile a hatellwa ke motho e mong mme a qala ho ikutlwa a sa thaba, a fokola ebile a kula. Jwale, ha a ntse a hatellwa kgafetsa, kgatello e pheta-phetwang e ile ya etsa hore a hle a kule kapa a hlahelwe ke kotsi.
Haeba motho a ntse a tswela pele ho hokahana kapa ho buisana le SP, kapa a tswela pele ho etsa ho hong hoo Motho ya Hatellang kapa Sehlopha se hatellang (sehlopha le sona se ka hatella) se se hanang, kgatello e ke ke ya emisa mme o tla tswela pele ho kula kapa ho hlahelwa ke dikotsi. Ha se feela hore o sebakeng se itseng se etsang hore a kule a be a hlahelwe ke dikotsi, empa ke Motho ya Hatellang ya bakang sena.
Ka lehlohonolo, bothata ba PTS ha bo thata haholo. Ha o utlwisisa dintlha tse pedi tsa bohlokwa tse fanweng kahodimo, o lokela ho fumana hore na o di sebedisa jwang ho thusa motho wa PTS.
Motho wa PTS a ka thuswa haholo ka ditsela tse tharo:
1. Utlwisisa le ho ithuta ho sebedisa theknoloji ya ho sebetsana le motho ya nang le PTS.
2. Fumana hore na ke mang ya hatellang motho eo le ho mo etsa PTS.
3. Thusa motho wa PTS ho sebetsana le bothata kapa ho ikgakolla ho mohlodi wa kgatello.
A re shebeng mokgwa o bonolo wa ho etsa sena:
1. Fa motho eo e leng PTS dingolwa tsa Mehlodi ya Kgatello le Batho ba hatellang tse thutong ena. Ere a ithute tsona e le hore a ithute ka taba eo, jwalo ka hore “PTS” ke eng, “Kgatello” ke eng le hore na motho wa PTS o sebetsana le bothata boo jwang. Motho wa PTS a ka lemoha hang-hang hore o hatelletswe mme a ikutlwa a le betere. E kile ya etsahala pejana.
2. Ntle le ho sutumetsa haholo, kopa motho wa PTS ho bua ka bokudi, kotsi kapa eng kapa eng eo a nang le bothata ba yona. Mohlala, nka ngwanana e monnyane ya neng a ntse a ithuta ho bapala piano empa a hatellwa ke motho e mong. A kanna a re o qadile ho ikutlwa eka a ke ke a atleha ho ba sebapadi sa piano mme a batla ho tela ho leka, ka hona a emisa ho ikwetlisa.
Hangata motho eo o tla dumela hore bokudi, kotsi kapa koduwa di qadile haufinyane mme ke lebaka la sebaka seo a dulang kapa a sebetsang ho sona kapa kae kae moo a neng a le teng haufinyane. Mohlala, ngwanana wa PTS ya neng a thatafallwa ke ho bapala piano a ka re sebaka seo a tlamehang ho ikwetlisa ho sona se tjhesa haholo kapa se bata haholo kapa ha sea phutholoha ka tsela e itseng.
3. Botsa motho wa PTS hore na o hopola neng e le kgetlo la pele a kula kapa a eba le dikotsi tse jwalo. Hang-hang o tla qala ho nahana hape mme a lemohe hore e etsahetse pejana.
4. Jwale mo botse hore na ke mang ya neng a mo hatella ka nako eo. Hangata o tla o jwetsa hang-hang.
5. Hape, hangata o tla fumana hore o boletse motho eo a ntseng a hokahane le yena kapa eo a ntseng a buisana le yena! Jwale o mo botsa hore na o batla ho sebetsana kapa ho kgaohana le Motho ya Hatellang. Jwale, o tla baka pherekano e ngata le mathata bophelong ba hae haeba a kgaohana le yena ka potlako—ka potlako ho bolela hore ho etsa ho hong ka tsela e ka utlwisang bohloko kapa ya ba tshosa kapa ya makatsa batho, jwalo-jwalo,—kahoo motho wa PTS o tlameha ho fumana tsela ya ho sebetsana le taba hantle.
Haeba a sa bone hore na a ka etsa seo jwang, o ka sebetsa le yena ho qala ho sebetsana le taba hantle le ka bonolo, hanyane ka hanyane. Sena se ka etswa ka ho mo jwetsa hore a arabe lengolo la hae kapa ho ngolla Motho ya Hatellang le ho mo romella lengolo le monate la “ditsela tse ntle, le boemo ba lehodimo bo botle.” “Ditsela tse ntle, boemo ba lehodimo bo botle” di bolela puisano e kgutsitseng, e mofuthu le ya setswalle. Hangata le bua ka dintho tse ntle le tseo ba bang ba tla dumellana le tsona, jwalo ka hore ho ne ho le monate ha kakang ha pula e na ka mora dibeke le dibeke tsa boemo ba lehodimo bo omileng kapa ho ngola hore na papadi ya bolo ya maoto bekeng e fetileng e ne e le monate ha kakang. Seo o lekang ho se etsa feela ke hore motho wa PTS a qale ho etsa ho hong ho qala ho sebetsana le taba hantle.
6. Kamora ho etsa hore a qale ho sebetsana ka mokgwa ona o bonolo, hlahloba le motho eo hape mme o nnetefatse hore o etsa seo wena le yena le dumellaneng ho se etsa. Haeba a etsa mehato eo le e sebedisitseng bobedi ba lona, mo kgothaletse hore a tswelepele, a ntse a sebedisa puisano e ntle ya “ditsela tse ntle, boemo ba lehodimo bo botle.”
Mona ke mohlala o mong wa kamoo motho ya nang le PTS a ka sebetsanang ha bonolo le motswadi ya neng a ntse a mo hatella ho ena le ho ikgakolla feela. Tshebetsano e ka ba bonolo jwalo ka ha PTS e ngolla ntate wa hae mme a re, “Ha nke ke belaela hore o mohlwekisi (mohlwekisi), ka hona o seke wa tletleba ka tsela eo ke phelang ka eona. Taba ya bohlokwa ke hore ke mora wa hao le hore ke ya o rata ebile ke ya o hlompha. Kea tseba hore wa nthata, empa ka kopo ithute ho ntlhompha jwaloka motho e moholo ya tsebang seo a se batlang bophelong.” Kapa a ka re, “Ke o ngolla, Ntate, hobane Mme o dula a nthomella ditaba tsena tse mpe tsa dikoranta ka metswalle ya ka le batho bao ke sebetsang le bona, mme dia ntena hobane kea tseba hore ha se nnete. Wena ha o etse sena, kahoo ho bonolo hore ke o ngolle.”
Ntho ya bohlokwa eo o lokelang ho e tseba mabapi le PTSness ke hore o ka kgona ho etsa ho hong ka yona.