Λέγοντας περιβάλλον εννοούμε τα πράγματα που σε περιβάλλουν: τους ανθρώπους, τα πράγματα και τα μέρη που βρίσκονται κοντά σου ή γύρω σου. Το περιβάλλον είναι κάτι το πολύ ευρύ. Οποιοδήποτε από τα πράγματα που σε περιβάλλουν, κοντά ή μακριά, το οποίο θα μπορούσε να επηρεάσει τη ζωή σου, είναι μέρος του περιβάλλοντός σου.

Πολλοί άνθρωποι όχι μόνο είναι σίγουροι ότι το περιβάλλον είναι επικίνδυνο, αλλά θεωρούν ότι γίνεται όλο και πιο επικίνδυνο κάθε μέρα. Για πολλούς, αυτό είναι μεγαλύτερη πρόκληση απ’ ό,τι αισθάνονται ικανοί να αντιμετωπίσουν.

Η αλήθεια είναι, ωστόσο, ότι κάποιοι κάνουν το περιβάλλον να φαίνεται πιο επικίνδυνο απ’ ό,τι είναι στ’ αλήθεια.

Πολλοί άνθρωποι είναι επαγγελματίες στη δημιουργία ενός επικίνδυνου περιβάλλοντος. Αυτό περιλαμβάνει επαγγέλματα για τα οποία απαιτείται να υπάρχει ένα επικίνδυνο περιβάλλον προκειμένου να υπάρχουν, όπως αυτό του πολιτικού, του αστυνομικού, του δημοσιογράφου, του νεκροθάφτη και άλλα. «Πλασάρουν» ένα επικίνδυνο περιβάλλον. Πιστεύουν ότι αν δεν πλασάρουν ένα επικίνδυνο περιβάλλον, θα χρεοκοπήσουν. Επομένως, είναι προς όφελός τους να κάνουν το περιβάλλον πολύ πιο επικίνδυνο απ’ ό,τι είναι. Το περιβάλλον είναι αρκετά επικίνδυνο, αλλά το κάνουν πολύ πιο επικίνδυνο.

Ένα ολοφάνερο παράδειγμα αυτού του πράγματος μπορεί να δει κανείς στις εφημερίδες. Δεν υπάρχουν ρεπορτάζ με καλά νέα. Αναφέρουν κακά νέα, καταστροφές και κυρίως αγνοούν τα καλά νέα, κάνοντας το περιβάλλον να φαίνεται γεμάτο απειλές.

Ένα άλλο παράδειγμα είναι ένας πολιτικός που επιθυμεί να εκλεχθεί, ο οποίος δίνει ομιλίες λέγοντας ότι η περιοχή είναι γεμάτη έγκλημα και βία και ότι είναι ο μόνος που μπορεί να κάνει κάτι για την κατάσταση. Ναι, υπάρχει έγκλημα και βία στην περιοχή. Αλλά κάνει τα πράγματα να φαίνονται χειρότερα απ’ ό,τι είναι για να κάνει τους ανθρώπους να τον ψηφίσουν.

Ας απαλλαχτούμε από μια ψευδή ιδέα που έχει δοθεί στους ανθρώπους σχετικά με το περιβάλλον. Πριν λίγα χρόνια, κάποιος υποστήριξε ότι οι άνθρωποι σε ορισμένα μέρη του κόσμου δε σημείωναν επαρκή πρόοδο γιατί δεν υπήρχε αρκετή πρόκληση στο περιβάλλον τους. Μια πρόκληση είναι κάτι που θέτει σε δοκιμασία τις ικανότητες κάποιου και καθιστά αναγκαίο γι’ αυτόν να βάλει τα δυνατά του.

Μια από τις χώρες που είχε στον νου του αυτό το άτομο ήταν το Μεξικό. Είχε προφανώς δει μια τουριστική αφίσα με μια φωτογραφία ενός Μεξικανού, ο οποίος καθόταν στον ήλιο ακουμπώντας στον τοίχο, με το σομπρέρο του χαμηλωμένο και έχοντας ένα σάλι στους ώμους του. Οπότε, είπε ότι ο λόγος που ο Μεξικανός δεν επιτυγχάνει είναι ότι δεν έχει αρκετή πρόκληση στο περιβάλλον του. Είπε ότι ο λόγος που οι άνθρωποι στη Νότια Αμερική δε μοχθούν για να φτιάξουν κάτι στη χώρα τους είναι ότι δεν έχουν αρκετή πρόκληση στο περιβάλλον τους.

Είναι μάλλον απίθανο ότι μίλησε με κάποιους Μεξικανούς ή Νοτιοαμερικανούς. Φαίνεται ότι πήρε τις ιδέες του σχετικά με τη ζωή διαβάζοντας βιβλία που γράφτηκαν από ανθρώπους σαν κι αυτόν, οι οποίοι πέρασαν το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους σε βιβλιοθήκες.

Ορίστε άλλο ένα παράδειγμα της ίδιας θεωρίας. Πέρα, στις Φιλιππίνες ένας λευκός πετάγεται και λέει στους Ιγκορότ (μια φυλή που κατοικεί στη βόρεια ορεινή περιοχή): «Τώρα, αν απλώς φτιάξετε ένα μονοπάτι που να οδηγεί από το χωριό στο ποτάμι, μετά κατεβάσετε μια άμαξα στο ποτάμι το πρωί, γεμίσετε ένα ντεπόζιτο με νερό και το φέρετε πίσω στο χωριό, οι γυναίκες σας δε θα χρειάζεται να κάνουν αυτόν τον δρόμο μέχρι το ποτάμι. Και θα πρέπει να ξεκινήσετε αυτά τα δημόσια έργα αμέσως». Σοκάρεται που δεν το εκτελούν αμέσως. Φεύγει και λέει: «Χα-χα! Αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν αρκετή πρόκληση στο περιβάλλον τους. Δεν υπάρχει τίποτα με το οποίο να μπορούν να αναμετρηθούν, όχι όπως εμείς στη Δύση. Εμείς έχουμε πρόκληση στο περιβάλλον μας!».

Είχε αυτός ο τύπος πρόκληση στο περιβάλλον του; Η μαμά του του άνοιγε το στόμα και τον τάιζε την κρέμα του και ο μπαμπάς του του πλήρωνε όλα τα έξοδα, όσο αυτός σπούδαζε. Ο δρόμος του ήταν εύκολος αφού του παρείχαν μηχανές και οχήματα. Τα προβλήματα στο περιβάλλον του είχαν εξαλειφθεί. Είναι επόμενο, λοιπόν, να κορδώνεται και να είναι θρασύς.

Ποιο είναι πραγματικά το περιβάλλον ενός Ιγκορότ στις Φιλιππίνες, ενώ κάθεται εκεί, δίπλα στη φωτιά και ακούει αυτόν τον άνθρωπο να του λέει πως πρέπει να φτιάξει ένα μονοπάτι που να οδηγεί στο ποτάμι; Έχει ένα αγοράκι και σκέφτεται ότι είναι ένα πολύ καλό αγοράκι. Και ξέρει ότι αυτό το αγοράκι δεν έχει ούτε μία πιθανότητα στις χίλιες να φτάσει εφτά χρονών λόγω ασθένειας, κακής διατροφής και άλλων προβλημάτων. Γνωρίζει ότι όταν αρχίσουν οι βροχές, θα είναι τόσο δυνατές που κάθε σπόρος που φύτεψε θα ξεθαφτεί από το έδαφος λόγω της πλημμύρας και τα χωράφια θα καταστραφούν. Αν μπορέσει να διασώσει κάτι απ’ αυτά, ίσως να ζήσει μερικούς μήνες ακόμα. Ξέρει πάρα πολύ καλά πως αρκεί απλώς να περπατήσει κάτω από το λάθος δέντρο και θα τον δαγκώσει ένα δηλητηριώδες φίδι, κι αυτό θα είναι το τέλος του. Μ’ άλλα λόγια, ξέρει ήδη ότι δεν μπορεί να ζήσει, επομένως γιατί να προσπαθήσει;

Δεν είναι ότι δεν υπάρχει πρόκληση στο περιβάλλον. Είναι ότι η πρόκληση τον καταβάλλει, δηλαδή είναι τόσο μεγάλη που ο καθένας θα μπορούσε να νιώσει ότι δεν μπορεί να την αντιμετωπίσει.

Σε μερικούς ανθρώπους αρέσει να λένε τέτοιες ιστορίες: ένας νεαρός ζωγράφος ζει στην Τέρε Χόουτ, μια μικρή πόλη στις Ηνωμένες Πολιτείες, στην πολιτεία της Ιντιάνα. Δεν έχει φίλους και τελικά μετακομίζει στη μεγάλη πόλη. Το κάνουν μεγάλο θέμα. Το περιβάλλον δεν προσφέρει καμία πρόκληση, λένε, και γι’ αυτό μετακόμισε στη μεγάλη πόλη, ώστε να έχει περισσότερη πρόκληση. Αλήθεια; Ο λόγος για τον οποίο έγινε ζωγράφος εξαρχής είναι ότι δεν ήθελε να δουλέψει εκεί πέρα, στο κατάστημα της γειτονιάς, με έναν τύπο που λεγόταν Μπουτς Γκρέγκερτι και να πετάει δεμάτια από σανό από το ένα μέρος στο άλλο. Αυτός ο τύπος τον εκφόβιζε στο νηπιαγωγείο, τον εκφόβιζε στο δημοτικό, τον εκφόβιζε στο γυμνάσιο και τον εκφόβιζε στο λύκειο. Τώρα, του ζητείται να δουλέψει γι’ αυτόν στο κατάστημα της γειτονιάς. Αυτό είναι μάλλον υπερβολική πρόκληση.

Επίσης, κανένας εκεί δεν αγοράζει τους πίνακές του. Κανένας δεν τον φωνάζει «κύριε» και δεν του δείχνουν σεβασμό γι’ αυτό που κάνει. Το περιβάλλον είναι κάπως εχθρικό. Δεν έχει κανένα μέλλον, απ’ όσο μπορεί να δει, ως καλλιτέχνης. Δεν είναι σε θέση να επικοινωνήσει καλά με τους ανθρώπους στην κοινότητά του κι έτσι νιώθει ότι δε συμβάλλει σε αυτή. Όσον αφορά τη δουλειά του, κοντεύει να λιμοκτονήσει. Πρόκειται για ένα πολύ εχθρικό περιβάλλον. Έτσι πάει σε ένα πιο φιλικό μέρος: στο Γκρίνουιτς Βίλατζ της Νέας Υόρκης.

Οπότε, φτάνουμε στο συμπέρασμα ότι αν κάποιος δεν κατάφερε να φτιάξει τη ζωή του όπως ήθελε, τότε βρίσκεται σ’ ένα περιβάλλον που τον καταβάλλει. Οι μέθοδοι που χρησιμοποιεί για να αντεπεξέρχεται σ’ αυτό το περιβάλλον δεν επαρκούν για την επιβίωσή του. Η ύπαρξή του θα είναι απαθής ή δυστυχής, στον βαθμό που το περιβάλλον του φαίνεται να τον καταβάλλει.

Αν κατανοήσουμε αυτή την ανακάλυψη, έχουμε κάνει ένα βήμα στο να βοηθήσουμε ένα άτομο να χειρίζεται το περιβάλλον του καλύτερα.