Ικανότητα Αντιμετώπισης
Πάντα υπάρχει κάτι στη ζωή ενός ατόμου που μπορεί να αντιμετωπίσει. Αντιμετωπίζω σημαίνει μπορώ να αντικρίζω κάποιον ή κάτι άνετα, χωρίς να τον αποφεύγω ή να το αποφεύγω. Αν ένα άτομο μπορεί να αντιμετωπίσει κάποια δυσκολία ή κάποιο μέρος της, τότε μπορεί να κάνει κάτι γι’ αυτό.
Αυτή είναι μια πολύ αποτελεσματική αρχή, καθώς δίνει τη δυνατότητα σε κάποιον να βοηθήσει τον οποιονδήποτε να βελτιώσει έναν τομέα της ζωής του.
Για παράδειγμα, μια κοινωνική λειτουργός επισκέπτεται μια κυρία που ονομάζεται Ο’Λίρεϊ στο σπίτι της. Η κα Ο’Λίρεϊ έχει πολλά προβλήματα και τα λέει στην κοινωνική λειτουργό.
Ας πούμε ότι η κα Ο’Λίρεϊ παραπονιέται ότι ο άντρας της είναι συνεχώς μεθυσμένος και ότι δε φέρνει ποτέ μεροκάματο στο σπίτι. Τα έπιπλα είναι όλα χαλασμένα και το νοίκι έχει μείνει απλήρωτο.
Η κοινωνική λειτουργός, με τις καλύτερες προθέσεις, μπορεί να πει: «Αυτό που θα πρέπει να κάνετε, κα Ο’Λίρεϊ, είναι να καθαρίσετε αυτόν τον χώρο. Καθαρίστε τον πολύ διεξοδικά. Εξάλλου, σας έχουμε δώσει απορρυπαντικό. Και φροντίστε τα παιδιά σας να είναι καθαρά και να φορέσουν τα όμορφα καινούρια ρούχα που σας στείλαμε. Τώρα, θα έχω μια συζήτηση με τον σύζυγό σας σχετικά με το ποτό».
Ακόμα κι αν η κα Ο’Λίρεϊ πράγματι καθάριζε ολόκληρο το σπίτι και φορούσε στα παιδιά της τα όμορφα ρούχα, αυτή και η κοινωνική λειτουργός θα βρίσκονται τώρα σε πλήρη διαφωνία. Η κοινωνική λειτουργός έχει πει στην κα Ο’Λίρεϊ κάτι που η κα Ο’Λίρεϊ γνωρίζει από την εμπειρία της ότι δεν μπορεί να γίνει. Γνωρίζει επίσης ότι κανείς δεν μπορεί να μιλήσει στον σύζυγό της σχετικά με το ποτό. Πιστεύει πως ούτε καν μια μεγάλη στρατιωτική επίθεση από τον Στρατό των Ηνωμένων Πολιτειών δε θα μπορούσε να κάνει κάτι για το γεγονός ότι ο κ. Ο’Λίρεϊ πίνει. Εκείνη το ξέρει αυτό. Και η κοινωνική λειτουργός μόλις ήρθε κατά μέτωπο με την απόλυτη βεβαιότητα της κας Ο’Λίρεϊ σχετικά με αυτό.
Ας πούμε ότι η κοινωνική λειτουργός είχε βρει κάτι που η κα Ο’Λίρεϊ μπορούσε να αντιμετωπίσει και της είχε ζητήσει να το κάνει αυτό. Παρόλο που αυτό ακούγεται πολύ απλό, είναι πολύ, μα πολύ αποτελεσματικό.
Μπορεί να πρόσεξε ότι κατά τη διάρκεια της συνομιλίας τους, η κα Ο’Λίρεϊ άδειασε ένα τασάκι. Έτσι λέει: «Θα σας πω τι θα έκανα εγώ στη θέση σας. Θα άρχιζα και θα καθάριζα λίγο λίγο τον χώρο. Οπότε, γιατί δε φροντίζετε να παραμένουν άδεια τα τασάκια;».
Στην αρχή η κα Ο’Λίρεϊ μπορεί να θυμώσει λίγο με την κοινωνική λειτουργό. Αφού όμως φύγει η κοινωνική λειτουργός, θα γυρίσει το σπίτι και θ’ αδειάσει τα τασάκια.
Είναι πραγματικά εκπληκτικό. Ξαφνικά, η κα Ο’Λίρεϊ μπορεί να νιώσει ότι υπάρχει ελπίδα. Δεν της ζητείται να σκαρφαλώσει κάποιον απόκρημνο λόφο. Της ζητείται να αντιμετωπίσει να κάνει κάτι το οποίο νιώθει ότι μπορεί να το κάνει. Αργά ή γρήγορα, μπορεί ακόμα και να έχει την ιδέα ότι υπάρχει κάτι που μπορεί να γίνει σχετικά με το ότι ο κ. Ο’Λίρεϊ πίνει.
Η τεχνική είναι να βρει κανείς ποια είναι τα προβλήματα και στη συνέχεια να κάνει κάτι που θα μπορούσε να γίνει σχετικά με αυτά από κάποιον που είναι σε θέση να το κάνει.
Το πρώτο επίπεδο ελπίδας είναι ότι «Υπάρχει κάτι που μπορεί να γίνει γι’ αυτό» και το δεύτερο επίπεδο είναι ότι «Είναι κάτι που μπορείς να κάνεις».
Αυτή η αρχή, δηλαδή το να δίνεις σ’ ένα άτομο να κάνει κάτι το οποίο να μπορεί ν’ αντιμετωπίσει να κάνει, είναι πολύ χρήσιμη σε πολλούς τομείς.
Συχνά οι άνθρωποι δε γνωρίζουν πώς να πορευτούν περαιτέρω στη ζωή. Νιώθουν ότι δεν μπορούν να βελτιώσουν τίποτα στη ζωή κι ότι είναι αδύνατον να γίνει καλύτερη. Αλλά χρησιμοποιώντας αυτές τις πληροφορίες, μπορείς να δείξεις στο άτομο ή ακόμη και σε μια ολόκληρη ομάδα ότι είναι δυνατόν να καλυτερέψει.
Άρχισε λέγοντας στο άτομο που θέλεις να βοηθήσεις: «Γράψε σ’ ένα φύλλο χαρτί μια σύντομη λίστα με τα προβλήματα που αντιμετωπίζεις στη ζωή σου».
Αφού το κάνει αυτό, ρώτησέ το: «Ποιο απ’ αυτά είναι ευκολότερο ν’ αντιμετωπίσεις; Ωραία, γράψ’ το».
Μετά πες του: «Τώρα, γράψε τι είσαι απόλυτα σίγουρος ότι θα μπορούσες να κάνεις γι’ αυτό το τελευταίο πράγμα που έγραψες».
Και, τέλος, πες του: «Τώρα, βλέπεις τι έχεις γράψει στο κάτω μέρος της σελίδας; Κάν’ το!».
Χρησιμοποιώντας αυτές τις αρχές, θα μπορούσες να γίνεις ένας πολύ επιτυχημένος σύμβουλος. Απόκτησε μια εκτίμηση του τι θεωρούν οι άνθρωποι ότι είναι τα προβλήματά τους και οι δυσκολίες τους. Στη συνέχεια, μάθε απ’ τους ίδιους ποια από αυτά νιώθουν ότι μπορούν να αντιμετωπίσουν. Καταλήγεις μ’ ένα πρόβλημα ή δυσκολία, και το τι θα μπορούσαν ν’ αντιμετωπίσουν να κάνουν σχετικά με αυτό το πρόβλημα. Και θα κάνουν κάτι γι’ αυτό και θα επιτύχουν.
Το μόνο πράγμα που πρέπει να προσέξει κανείς είναι ότι μερικές φορές οι άνθρωποι ξεκινούν να κινούνται με υπερβολική σιγουριά και, όπως ένα μωρό που μόλις έμαθε να περπατάει, βιάζονται να πάνε από τη μια άκρη του δωματίου στην άλλη. Συνήθως τρώνε τα μούτρα τους γύρω στο τρίτο βήμα. Μπορεί να γίνουν υπερβολικά φιλόδοξοι. Γι’ αυτό πρέπει να τους δώσεις την εξής συμβουλή: «Μην κάνεις τίποτα περισσότερο απ’ αυτό για την ώρα».
Αν φροντίσεις (1) να κάνεις γρήγορα μια εκτίμηση του τι θεωρεί το άτομο ότι δεν πάει καλά, μετά (2) να μάθεις ποιο απ’ αυτά τα πράγματα μπορεί ν’ αντιμετωπίσει, μετά (3) να μάθεις τι πρόκειται να κάνει γι’ αυτό, που πιστεύει ότι μπορεί να το κάνει και στη συνέχεια (4) να το βάλεις να το κάνει, επιμένοντας πάρα πολύ να γίνει αυτό, θα έχεις κάθε φορά τη συμφωνία του ατόμου.
Γνωρίζουν ότι τους συμβουλεύεις σύμφωνα με το πώς εκτιμούν οι ίδιοι την κατάσταση και, επομένως, λες την αλήθεια.